Emeklilikte maaşların korunması ve çalışanların daha fazla prim ödeyerek daha yüksek maaş almasını hedefleyen bir düzenleme talebi gündemde. HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, emekli maaşlarında kayıpların önlenmesi ve çalışanların emekli olmadan sistemde kalmasının teşvik edilmesi için Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sosyal güvenlik reformu çağrısında bulundu.

Maaş Kayıpları İçin Düzenleme Talebi

Emekli maaşlarında 14 Ocak 2025 sonrası %35’e varan kayıplar olacağını öngören HAK-İŞ, çalışanların sisteme daha uzun süre katkı sağlayarak emekli maaşlarını artırmaları gerektiğini savunuyor. HAK-İŞ Başkanı Mahmut Arslan, “Emekli olmadan çalışmaya devam edenler, sisteme ne kadar fazla katkı yaparsa o kadar fazla maaş alsın,” dedi ve Meclis'e bu doğrultuda Sosyal Güvenlik Şurası yapılması çağrısında bulundu.

Emekli Maaşlarında Güncelleme Gerekliliği

HAK-İŞ’in hazırladığı raporda, emekli maaşlarının gayri safi milli hasıladan aldığı payın düştüğüne vurgu yapıldı. Arslan, “2009’da milli gelirden emekliye %7.6 oranında bir pay ayrılırken, bu oran 2023'te %6.4’e geriledi. Türkiye’nin emeklilik sisteminin gelişen milli gelir oranına göre güncellenmemesi, emekli maaşlarına yeterince katkı sağlanmaması anlamına geliyor” dedi.

Kayıt Dışı İstihdamın Maaş Dengesine Etkisi

Kayıt dışı istihdamın emeklilik sisteminin en büyük sorunlarından biri olduğunu belirten Arslan, Türkiye'de kayıt dışı istihdamın %30 seviyesinde olduğunu ve OECD ortalamasının iki katı olduğunu ifade etti. "Kayıt dışı istihdam, primlerin düşmesine neden oluyor. Sosyal güvenlik sistemimizin en önemli problemi de bu” diyen Arslan, kayıt dışı istihdamın önlenmesi gerektiğine dikkat çekti.

Emekli Maaşları İçin Öneriler

HAK-İŞ’in hazırladığı raporda, maaş kayıplarının önlenmesi için 2024 yılı enflasyon oranının güncelleme katsayısına dahil edilmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, 2025 itibarıyla her 360 günlük prim ödemesi için aylık bağlama oranının %2 yerine %3 olarak güncellenmesi önerildi.

Uzman Görüşleri: Örneklerle Kayıpların Etkisi

Rapor sunumunda yer alan İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Sadettin Orhan, 2025 sonrası emekli olacak bireylerin %36’ya varan maaş kayıpları yaşayabileceğini belirtti. Örneğin, düşük prim ödemesine rağmen Ayşe Hanım’ın yaştan emeklilikte 21.795 TL alırken, daha fazla prim ödediğinde 14.555 TL maaş alacağına dikkat çekildi. Bu duruma çözüm olarak, çalışanların sistemde daha uzun kalmalarına rağmen daha düşük maaş almalarının önüne geçilmesi talep edildi.

Emekli Maaşlarında Adil Paylaşım Çağrısı

HAK-İŞ, vergi gelirlerinden sosyal güvenlik sistemine daha fazla pay aktarılması gerektiğini belirterek, “OECD ülkelerinde sosyal güvenlik sistemine aktarılan pay %25 iken, Türkiye’de bu oran %12. Bu sistem, sosyal güvenliğin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor,” açıklamasında bulundu. Arslan, sistemde yaşanan bu dengesizliklerin giderilmesi için daha fazla kaynağın aktarılması ve kapsamlı bir sosyal güvenlik reformunun yapılması gerektiğini ifade etti.