Mağdur durumda olan pek çok kesime karşılıksız destekler var. Bu destekler, yaşlılara, hastalara, başkasının bakımına muhtaç yani yoksul ya da kimsesi olmayanlara, asker ailelerine, asker çocuğuna, yetime, doğum yapanlara, eşi vefat edene ve aile bütçesine destek olmak isteyen düşük gelirli vatandaşlara kaymakamlıklarda bulunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları aracılığıyla sağlanıyor. Yardımların çoğuna bir kimlikle başvurmak yetiyor.

2022 AYLIĞI

Bu kapsamda 5 çeşit aylık bağlanıyor. Bunlar; yaşlı aylığı (65 yaş aylığı), yüzde 40-69 arası engelli aylığı, yüzde 70 ve üzeri engelli aylığı, 18 yaş altı engelli yakını aylığı ve silikozis aylığı. Silikozis aylığı için yeni başvuru alınmıyor. Bu aylıkları almak için muhtaçlık değerlendirmesi yapılıyor. Hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık geliri 609 liradan az olması gerekiyor. Bu değerlendirmede ikamet edilen konut hesaplamaya dahil edilmez. Yaşlılara 637 lira, engellilere 483-724 lira arasında ödeme yapılıyor.

DUL VE MUHTACA

Eşi vefat eden ve SGK’sı olmayan muhtaç kadınlara aylık 275 TL olmak üzere iki ayda bir 550 TL tutarında yardım aktarılıyor.

EV KADINLARINA

Ev kadınlarına kendi işini kurabilmesi için 15 bin liraya kadar faizsiz ve uzun vadeli kredi imkanı tanınıyor. Bu kredi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından yoksul ailelere ‘Gelir Getirici Projeler’ adı altında sağlanıyor. Amaç, yoksul birey ya da hanelerin kendi geçimlerini sağlayacak iş kurmaları ve gelir elde etmeleri.

GENEL SAĞLIK SİGORTASI (GSS)

Hanedeki kişi başına düşen geliri 852 liranın altında olanlara devlet destekli sağlık hizmeti sağlanıyor. Gelir tespiti için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvuru yapılmalı.

ENGELLİYE BAKAN YAKININA AYDA 1384 LİRA

Engellilerin bakımını üstlenen akrabasına yapılan ödemedir. Bu aylığın alınabilmesi için engel oranının en az yüzde 50 ve ‘Ağır engelli’ ibaresi bölümünün ‘evet’ olarak işaretlenmesi gerekiyor.

Ayrıca kişi başına düşen gelir 1219 liranın altına olmalı. Aylık ödeme 1384 lira olan yardım için başvuru ikametgahın bulunduğu yerdeki Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne yapılacak.

DOĞUM YARDIMI
Birinci çocuk için 300 TL, ikinci çocuk için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar içinse 600’er TL tutarında bir defaya mahsus ödeniyor. Başvurular, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ya da Sosyal Hizmet Merkezlerine yapılıyor. Ödeme 1 ay içinde yatıyor ve PTT’den çekiliyor.

EĞİTİM YARDIMI

Ödeme tutarı ilkokula giden kız çocukları için 40 TL, erkek çocukları için 35 TL. Liseye giden kız çocukları için aylık miktarı 60 TL, erkek çocukları için 50 TL. Ödemeler 2 aylık olarak PTT hesaplarına yatıyor. Ya rdım için hanedeki hiç kimsenin SGK kaydı olmaması gerekiyor.

DAR GELİRLİYE ELEKTRİK

Kronik hastalığı nedeniyle cihaza bağımlı olan hastaların aylık elektrik faturasının 200 liraya kadarını devlet karşılıyor. Devlet ayrıca, ‘dar gelirliye elektrik tüketim desteği’ sağlıyor. Başvurular sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına yapılıyor.

MUHTAÇ ASKER AİLESİNE

Askere giden kişi evli ise resmi nikahlı eşine, bekar ise annesi, anne hayatta değilse babası başvuru yapabiliyor. Aylık 275 TL olan ödeme 2 ayda bir 550 TL olarak PTT’ye yatırılıyor. Ödeme şu anda en fazla 12 ay. Başvurular Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na.

YETİM ÇOCUĞA

Çocuk başına aylık 100 TL olmak üzere her iki ayda bir 200 TL ödeme yapılır. Bu yardım; annesi, babası veya her ikisi de vefat etmiş olan 18 yaşın altındaki çocuklara ödeniyor.

DUL MAAŞI ALMA ŞARTLARI 

İki ayda bir 500 TL dul maaşı ödenmesi için sağlanması gereken bazı kriterler bulunmaktadır.  Bu kriterler; sigortalı bir işte çalışmamak, kendi ya da anne-babası üzerinden SGK maaşının bulunmaması ve muhtaç durumda olmasıdır.  

Dul maaşı bağlanan muhtaç kadınların daha sonra bir başkasıyla evlenmesi, sigortalı bir işte çalışmaya başlaması, muhtaçlığın sona ermesi, resmî evlilik bağı olmaksızın fiilen bir başkası ile birlikte yaşadığının tespit edilmesi halinde bağlanan dul aylığı kesilmektedir.  Evde Bakım, Engelli ve Muhtaç Aylığı Gibi Devletin Sunduğu Sosyal Yardımlar

Sosyal devlet anlayışı içinde ihtiyaç sahiplerine (bunu belgeledikleri takdirde) evde bakım, engelli aylığı, muhtaç aylığı ve evde bakım parası gibi çeşitli başlıklarda sosyal yardım destekleri/hizmetleri verilmektedir.

Evde Bakım, Engelli ve Muhtaç Aylığı Gibi Devletin Sunduğu Sosyal Yardımlar

1. EVDE BAKIM MAAŞI

Evde bakım maaşı bağlanması için hangi şartlar gereklidir?

Bakım maaşı bağlanması için gerekli 3 şart şunlardır:

1. Engelli kişinin sağlık raporunda “ağır engelli’’ kısmının işaretli olması gerekir.

2. Eve giren her türlü gelirin toplanıp kişi sayısına bölünmesinde, kişi başı gelirin asgari ücretin üçte ikisinin altında gelir olmalıdır. Bu miktar 2019 yılı için 1219.35 liradır. Bu miktarın eşiti ya da üzerinde rakam çıktığında evde bakım maaşı bağlanmaz.

3. Sosyal hizmetler yetkililerinin yaptığı sosyal incelemede, engelli kişinin bakıma ihtiyacının olduğu tespit edilmiş olmalıdır.

Evde bakım maaşı için müracaat nereye ve nasıl yapılır?

Evde bakım maaşı başvurusu, illerde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne, ilçelerde Sosyal Hizmet Merkezlerine yapılır. Engelli bireyin yakını bu başvuruyu yapar.
Müracaat için gerekli belgeler nelerdir?

Başvuru dilekçesi,

Engelli kişinin engelli raporu,

Engelli kişinin ve bakım verecek kişinin kimlik fotokopisi ve aslı, adrese dayalı sistemde hanede kimlerin yaşadığının beyanı (ikametgâh adres belgesi).

Hanede yaşayanların gelir durumunu gösterir maaş bordrosu, varsa kira gelir beyanı, mal durumunu gösterir belgeler,

Engelli kişiye ait iki adet resim,

Engelli kişi okuyorsa öğrenim belgesi,
Engelli birey için vasi kararı varsa vasi belgesi, anne ve baba boşanmış ise mahkeme kararı gerekmektedir. Burada boşanma gerçekleşmemiş, ebeveynlerden biri evden ayrı yaşıyor olsa da ayrı yaşayan ebeveynin de geliri beyan edilecektir

Geliri aştığı için ya da başka bir sebeple maaşı kesilmiş olanlar ne yapmalıdır?

Maaşın neden kesildiğine dair gerekçe, mutlaka yazılı olarak alınmalıdır. Eğer kesilme sebebinin haksız bir durum olduğu düşünülüyorsa, sonuca itiraz edebilir, itiraz olumsuz sonuçlanırsa istenirse bu konuda dava açılabilir. Dava sürecindeki tüm mahkeme masraflarının dava açana ait olacağı, dava kaybedildiğinde de karşı tarafın avukatlık ücreti dâhil tüm masrafların davacıya ait olacağı unutulmamalıdır.

Maaşın kesilme sebebi gerçeğe uygun olmayan belge ve sağlık kurulu raporu kullanımı değil ise 27 Ocak 2017 tarihinden önce ödenmiş maaşlar faiziyle birlikte af olunmuştur (27 Ocak 2017, 6770 sayılı Kanun, 6. Madde). Bu tarihten itibaren ödenmiş maaşlar faiziyle birlikte geri alınacaktır. Ödemenin taksitle yapılabilmesi için Sosyal Politikalar İl/Sosyal Hizmetler Müdürlüğü ile görüşülmelidir.
Üveyler de dâhil olmak üzere engelli kişinin kendisi ve kendisi ile birlikte aynı evde yaşayan eşi, çocukları ile ana ve babası,

Çocuklarının eşleri, evli olmayan torunları, ana ve babasının ana ve babası,

Evli olmayan kardeşleri, eşinin ana ve babası, eşinin evli olmayan kardeşleri,

Başka bir adreste bulunsa dahi evli olmayan ve eğitimini devam ettiren çocukları ile aynı durumdaki kardeşleri ve eşinin kardeşleri,

Aynı evde yaşamakta iken er veya erbaş olarak askere gitmiş olan babası, çocuğu ve kardeşi,

Ayrı adreslerde ikamet etse dahi engelli üzerinde velayeti devam eden anne ve babası,

Kanunen bakmakla yükümlü kimsesi bulunamayan engelli ile aynı evde yaşayan ve bakım hizmeti vermeyi yazılı olarak taahhüt eden akraba, vasi ve bunlarla birlikte aynı evde yaşayan kişileri ifade eder.

Bakmakla yükümlü olunan bireyler tanımında yukarıda belirtilen tüm bireylerin gelirleri, toplam gelire dâhil edilir.

Torun çocukları hanedeki kişi sayısına dâhil edilmez.
Yönetmelikte yer alan hükme göre; üveyler dâhil olmak üzere bakıma ihtiyacı olan engellinin; eşi, çocukları ile çocuklarının eşleri, ana ve babası ile bunların ana ve babası, torunları ile torunlarının eşleri, kardeşleri ile kardeşlerinin eşleri, kardeşlerinin çocukları ile kardeş çocuklarının eşleri, eşinin ana ve babası, eşinin kardeşleri, eşinin kardeşlerinin eşleri ile çocukları, amcaları ve amcalarının eşleri, amca çocukları ile bunların eşleri, halaları ile halalarının eşleri, hala çocukları ile bunların eşleri, dayıları ve dayılarının eşleri, dayı çocukları ile bunların eşleri, teyzeleri ve teyzelerinin eşleri, teyze çocukları ile bunların eşlerinden her birine bakım maaşı bağlanabilir.

Evde bakım maaşı için başvuru yapıldıktan sonraki işlemler nelerdir

Belgeler tamamlanınca, bakım hizmetleri değerlendirme heyeti hane ziyareti yapacaktır. Engelli bireyin bakıma ihtiyaçlığı hakkında rapor hazırlanır.

Bakım raporunun hazırlanması sürecinde, engelliye ait veya bakmakla yükümlü olunan birey sayısına göre engelliye düşen gelir ile engellinin ve ailesinin fiziksel, zihinsel, duygusal, psiko-sosyal ve demografik özellikleri ve özgeçmişleri, engeli ve engelliyi kabullenme durumu tespit edilerek engellinin hakları, yararlanabileceği özel eğitim, mesleki rehabilitasyon, tıbbi tedavi ve rehabilitasyon, sosyal yardımlar, koruyucu aile, evlat edindirme gibi hizmetler hakkında değerlendirme yapılır, varsa kanaat ve teklif belirtilir. Ayrıca gözlemlenen yaşam standardı ile beyan edilen gelir arasında farklılık görülmesi hâlinde, gelire ilişkin ilave bilgi ve belge istenir ve resmi veya özel kişi, kurum ve kuruluşların bilgilerinden yararlanılır.
Bakıma ihtiyacı olan engelli ile akrabanın aynı adreste ikamet etmesi esastır. Ancak, bakıma ihtiyacı olan engelliye bakacak başka kişinin bulunamaması durumunda bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin de bakım hizmetinin verilmesinde sorun veya yetersizlik olmayacağına kanaat getirmesi şartıyla, bakım hizmeti her gün rahatlıkla gelinip gidilebilecek yakınlıktaki farklı adresteki akraba tarafından da verilebilir. Bu durumda, bakıma ihtiyacı olan engellinin yirmi dört saat içindeki tüm bakım ihtiyacının giderilmesi ve fiilen en az sekiz saat bakıma ihtiyacı olan engelli ile birlikte olunması ve bakım raporunda sekiz saatten az olmamak üzere kaç saat birlikte olunacağının belirtilmesi gereklidir.

Emeklilik hakkı elde etmek için çalışmak isteyen ancak engelli çocuğuna bakmak zorunda olan bir anne ne yapabilir?

Bakım veren kişin çalışması halinde Günlük 8 saat bir işte çalışıp geri kalan zamanlarda engelli yakını ile ilgilenen kişilere bakım maaşı bağlanması hususunda fiili bakımın gerçekleşip gerçekleşmediğine dair Bakım Hizmetleri Değerlendirme Heyetinin kararı önemlidir. Bakıcının işte olduğu zamanlarda engelli kişiye kimin bakacağı konusunda sosyal hizmet yetkilileri ile görüşülmelidir.
4. Maaş kesildikten sonra yeniden bağlanma şartları oluşursa, ilk müracaat gibi başvuru yapılır. Bakım maaşını yeniden hak etmiş olmak, daha önce geri ödemesi olanların ödemesini durdurmaz.

5. Acil başvurulara öncelik tanınır.

6. Engelli kişinin vefatı halinde 15 gün içinde bildirim yapılmalıdır.

7. Adres değişikliğinde, değişim yapıldığında bildirim yapılmalıdır. Bildirim yapıldığına dair alınan belge, taşınılan yer farklı bir il/semt ise, gidilen yerdeki il müdürlüğüne bildirim yapılır. Aksi halde maaş kesilir.

8. Maaş kesildiğinde, maaşın neden kesildiğini öğrenmek ve duruma itiraz etmek için mutlaka yazılı başvuru yapıp, dilekçenin bir örneği, teslim tarihi ve sayısı alınmalıdır.
9. Aylık ödenen miktar memur maaş katsayısının 1000 ile çarpımı ile belirlenir. 2019 yılı ilk ayı için bu miktar 1306 lira olmuştur.

10. Evde bakıma muhtaç olan birden fazla kişi varsa; bir bakıma muhtaç engelliden sonraki her bir bakıma muhtaç engelli kişi 2 kişi sayılır. Burada dikkat edilmesi gereken konu engelli kişilerin sağlık raporunda ağır engelli ifadesinin olmasıdır. Eğer bir engelli ağır engelli, diğeri hafif engelli ise ya da her ikisi de hafif engelli ise bu hüküm o hane için uygulanmaz. Ağır engelli her bir birey için maaş bağlanır.

11. Eşlerden ayrı yaşayanlar, boşanma gerçekleşene dek hane üyesi sayılır ve gelirleri hane gelirine dâhil edilir.