Emekli, SSK'lı, Bağkur'lu yüz binlerce kişiyi ilgilendiriyor. Ölene kadar her ay ödeniyor. Dul maaşının, yahut ölen eşin maaşının sadece kadınlara ödendiği gibi genel bir idrak var. Oysa toplumsal güvenlikle ilgili düzenlemelerde bir cinsiyet farkı belirtilmiyor. Aylığın kesilmesine sebep olan tek değişiklik ise ikinci bir evlilik.

Koca evlenmediği sürece eşinin maaşını alabiliyor. Ölüm aylığı alabilmek için ölen eşin en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartı var. SSK’lı (4A) olanların minimum 5 sene sigortası, 900 gün primi var ise yeniden maaş bağlanıyor. Eşin çalışıyor olması veya emekli olması niteliğinde aylıkta belli kesintiler yapılıyor. Erkek, SSK ve Bağkur kapsamında çalışıyorsa veya emekliyse ölen eşin aylığının yüzde 50’tepsi dul aylığı olarak alır. Erkek sigortalı çalışmıyor ve Bağkur’lu da değilse ölen eşinin aylığının yüzde 75’ini alır.

Erkek sigortalı çalışmıyorsa, emekli değilse ve eşinden aylık bağlanan çocuğu yoksa ölen eşinden yüzde 75 dul aylığı bağlanır. İşte dul maaşı ile ilgili merak edilen detaylar...

Dul maaşının, ya da ölen eşin maaşının ancak hanımlara ödendiği şeklinde genel bir algı var. Oysa toplumsal güvenlikle alakalı düzenlemelerde bir cinsiyet farkı belirtilmiyor.

Dolayısıyla eşi ölen bir erkek te dul maaşı alabiliyor. Böylece kendi maaşıyla birlikte emekli aylığı benzer biçimde dul aylığı da alması şu demek oluyor ki çift aylık olası oluyor. Burada kişinin çalışıyor yahut emekli bulunmasına da bakılmıyor. Aynen kadınlara ödendiği benzer biçimde şartlar oluşmuşsa erkeklere de ölüm aylığı veriliyor.

EN AZ 5 YIL PRİM OLMALI

Aylığın kesilmesine sebep olan tek değişiklik ise ikinci bir evlilik. Koca evlenmediği sürece eşinin maaşını alabiliyor. Ölüm aylığı alabilmek için ölen eşin en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartı var. SSK’lı (4A) olanların minimum 5 yıl sigortası, 900 gün primi varsa yeniden maaş bağlanıyor. Eşin çalışıyor olması yahut emekli olması niteliğinde aylıkta belli kesintiler yapılıyor.

HANGİ HALLERDE, KİM ALIR?

SSK VE BAĞKUR

Erkek, SSK ve Bağkur kapsamında çalışıyorsa yada emekliyse ölen eşin aylığının yüzde 50’sini dul aylığı olarak alır. Erkek sigortalı çalışmıyor ve Bağkur’lu da değilse ölen eşinin aylığının yüzde 75’ini alır. Erkek sigortalı çalışmıyorsa, emekli değilse ve eşinden aylık bağlanan evladı yoksa ölen eşinden yüzde 75 dul aylığı bağlanır.

EMEKLİ SANDIĞI

Ölen eş Emekli Sandığı’na tabi ise ve erkek te işgören yada işyar emeklisiyse bu durumda erkek ölen eşinin aylığının yüzde 50’sini alır. Erkek SSK ve Bağkur’luysa ve aylık bağlanan çocuk yoksa ölen eşinden yüzde 75 oranında dul aylığı alır. Ancak aylık bağlanan bir çocuk var ise yüzde 60, birden fazla aylık bağlanan çocuk var ise yüzde 50 oranında dul aylığı alır. Bu hakkın elde edilebilmesi için ölen eşin minimum 5 yıllık memuriyeti olması gerekiyor.

ÖLENE KADAR ÖDENİR

Eşini kaybeden bir ferdin dul aylığı alabilmesi, başka bir evlilik yapana ya da ölene kadar devam eder. Baba yada annesini kaybeden bir adam, 18 yaşına kadar kesintisiz, öğrenciliği devam ederse 25 yaşına kadar kesintisiz yetim aylığı almaya hak kazanır. Eğer adam çocuğunun çalışmasına engel olacak bir malul durumu mevcut ise o vakit yaşına bakılmaksızın ömür boyu yetim aylığı alabilir.

Hiçbir geliri, mal varlığı bulunmayan ve sigortalının ölmeden ilkin bakmakla mükellef olduğu 65 yaş üzeri anne ve babası, ölüm aylığı ismi altında maaşa bağlanabilir. Dul ve yetim aylığı alabilmek için resmi talepte bulunulması koşul. Bunun için ölüm aylığı talep belgesi il ve ilçelerde bulunan sigorta müdürlüklerine teslim edilmeli. Dul ve yetim aylığı, sigortalının ölüm tarihini izleyen ilk ayın başlangıcında ödenmeye adım atar.

BEDAVA SAĞLIK

Kadın kocası üstünden sıhhat yardımı alabileceği benzer biçimde erkek de karısı üstünden sıhhat yardımı alabilir. İşsiz adam, sigortalı çalışmadığı zaman süresince eşinin üstünden sıhhat yardımından faydalanabilir. Eşinin üzerinden esenlik yardımı alabilmesi için genel sıhhat sigortasına prim ödemesi de gerekmez. Eş, Bağkurlu olsa dahi devlet destekli sıhhat hizmeti alınabilir. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun SPAS (Sağlık Provizyon Aktivasyon) sistemi tarafınca bireyin eşi üzerinden sağlık aktivasyonu otomatik olarak yapılmamışsa, herhangi bir SGK müdürlüğüne başvurarak sağlık aktivasyonunu yaptırması gerekiyor.