Malulen emeklilik sonradan çıkan rahatsızlıklarla oluyor. Ya da iş kazası ile gerçekleşiyor ve çalışma gücünün en az yüzde 60 kaybolmasıyla kazanılabiliyor. Engelli emekliliği ise doğuştan meydana gelen engellilik veya rahatsızlık sonucu alınan vergi indirimi sonrasında ortaya çıkıyor. Burada da en az yüzde 40 iş görme kaybı aranıyor.

KİMLER BU HAKTAN YARARLANIYOR?

Engellilik oranı en az yüzde 40 olan SSK'lı ve memur çalışanlar vergi indiriminden faydalanarak erken emeklilik imkanına kavuşuyor. 2008 sonrasında Bağ-Kur'lular için de bu hak bulunuyor.

NE KADAR ÇALIŞMA SÜRESİ GEREKİYOR?

Burada yaş şartı aranmazken, sigortalılık süreleri 15-20 yıl arası, prim gün sayısı da 3600 ile 4400 arasında değişiyor.

NE YAPMAK LAZIM?

Erken emeklilikten yararlanmak için öncelikle vergi indirimi almak gerekiyor. Defterdarlık ya da vergi dairelerine müracaat ederek işlemleri başlatmak mümkün.

HANGİ BELGELER GEREKİYOR?

Başvuru için kimlik belgesi, dilekçe ve işyerinizden sigortalı çalışıldığına dair belge yeterli oluyor. Sonrasında bir hastaneden engellilik derecesini raporla tespit etmek
gerekiyor. Bunun için vergi dairesi sizi bir hastaneye sevk ediyor ve raporunuz hazırlanıyor.

BAĞ-KUR SİGORTALILARI DA YARARLANIYOR MU?

1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ-Kur (4/B) sigortalılarının da engelli olarak erken emekliliklerinin yolu açıldı. Buna göre, yüzde 60 ve üzeri engeli olanlar 15 yıl 3 bin 960 gün, yüzde 50 ile 59 arasında olanlar 16 yıl 4 bin 320 gün, yüzde 40-49 arasında olanlar ise 18 yıl 4 bin 680 günden emekli olabilecek.

MEMURLARDA ENGELLİYE ERKEN EMEKLİLİK VAR

Memurlar da Bağ-Kur'lular gibi 1 Ekim 2008 sonrasında bu haktan yararlanmaya başladılar. Bu tarihten önce kamuda çalışmaya başlamış ve en az yüzde 40 raporu olanlar veya en az yüzde 40 olmak üzere doğuştan engelli olan memurlar en az 5400 gün (15 yıl) primi ödenmiş olmak şartıyla emekli olabiliyor. Eğer memurlar 1 Ekim 2008'den sonra göreve başlamışlar ve engellilik oranları yüzde 40 ve üstündeyse onlar için de erken emeklilik şartları bulunuyor.

MAAŞ HESABINDA TÜM KAZANÇ ETKİLİ

Kasım 1988'de sigorta girişim yapıldı. Son 6 yıl sigortam yüksekten yattı. Emeklilikte maaşım yüksek olur mu? Musa yüksekkaya
25 yıl, 51 yaş ve 5450 gün şartlarınız bulunuyor. Emeklilikte maaşınızı tüm kazançlarınız belirliyor. Yani 1988 yılı 11'inci ayında yatan maaşınız da hesaba katılıyor, son maaşınız da. Son 6 yılda yüksekten yatması katkı yapar ama tek başına yetmez.

STAJ TARİHİ SAYILMAZ

17 yaşındayken 1997 yılında SGK girişim yapıldı. 1 ay kadar çalıştım, daha sonra üniversiteye gittim. 2006'da uzun vadeli iş hayatıma başladım. 4100 gün primim var. 3600 günden faydalanabilir miyim? Tazminat için ne gerekli? Emre poyraz
17 yaşında yapılan sigorta staj sigortasıysa bir geçerliliği olmuyor. Gerçekten fiilen çalışmış ve emeklilik için gerekli uzun vadeli sigorta kollarından priminiz ödendiyse 3600 günden tazminat alma hakkınız olur. Onun dışında tazminat alamazsınız.

İSTİFAYA TAZMİNAT YOK

26.02.1983 doğumluyum. 01.10.1999 tarihinde SSK staj girişim yapıldı. 5000 iş günüm var. Buna göre kaç yaşında emekli olurum? 15 yıllık SSK'lı çalışmamla işyerimden kendi isteğimle çıkarsam, SSK'dan yazı alıp kıdem tazminatı alabilme hakkına sahip oluyor muyum? Haşim DURSUN

Staj girişinize göre emeklilik hesabınız maalesef yapılmıyor. Bunun dışında priminizin ödenmeye başladığı tarih geçerli olacak, ona göre de eğer 2008 öncesi ise 60 yaş ve 7000 günle emekli olursunuz. Gerçi bu verdiğiniz tarih staj olmasa bile 9 Eylül 1999 sonrası olduğu için yine 60 yaş ve 7000 gün şartınız oluşur. Kıdem tazminatı alabilmek için 25 yıl ve 4500 gün gerekiyor.

HEMEN ÇALIŞABİLİRSİNİZ

Sigorta giriş tarihim 09.01.1994. 12 yıldır çalıştığım firmadan emekliliğimi talep ederek ayrılacağım. Başka bir işte çalışmaya başlama sürem ne kadardır? Serdar ÖZDEMİR
Emekliliği talep edip ayrılacaksanız, yani emekli olacaksanız; emekli olduktan sonra başka bir işte hemen çalışabilirsiniz, bunun önünde engel yok. Ama yaşı beklemek için 15 yıl 3600 gün şartıyla ayrılacaksanız hemen ertesi gün işe başlamayın, makul bir süre örneğin 1-2 ay geçmesini bekleyin.

ÖDEME ORANI YÜKSELDİ

Yurt dışı borçlanma zammı, ne zaman yapılacak? Fatma ÖZER
Yurt dışı borçlanma zammı diye bir şey yok. Ancak yurt dışı borçlanmanın sistemi değişti ve 1 Ağustos'ta başladı. Yani artık yüzde 32 yerine yüzde 45 ödenecek ve Bağ-Kur şartları geçerli olacak.

ZORLA MESAİ YAPTIRILAMAZ

Bir fabrikada çalışıyordum. Fazla mesai yapmadığım için işten çıkartıldım. Ne yapmalıyım? Suat
İş Kanunu'na göre, işçi fazla mesai yapmak zorunda değildir. Fazla çalışma durumunda işveren işçinin yıllık onayını almak zorundadır. Zorla fazla çalışma yaptırılamaz. Bu nedenle işten çıkartma haksız çıkartmadır. İhbar ve kıdem tazminatı hakkınız vardır. İş mahkemesine dava açabilir veya Çalışma ve İŞKUR İl Müdürlüğü'ne şikayette bulunabilirsiniz.

EMEKLİLİK HESABI

Babamın işe giriş tarihi 1982. 3600 günden emekli olur mu? Zeynep KEPİR
Öncelikle 3600 günü tamamlaması gerekiyor. Yaş şartı da 60 olacaktır. Yaşını yazmamışsınız, bu şart 59 da olabilir.
10.12.1966 doğumluyum. 19.08.2004 sigorta girişim. 4000 iş günüm var, halen çalışmaktayım. Kısmi emeklilikten faydalanabilir miyim? Neşe SÜLÜN

İşe giriş tarihinize göre 58 yaşında ve 7000 gün ile emekli olursunuz. Kısmi emeklilik için ise 25 yıl ve 4500 gün gerekir. Yani 2029'dan önce kısmi emekli olamazsınız.

01.04.1975 doğumluyum. 2002'de sigorta girişim yapıldı. 4025 gün primim var. Fuat KARABALIK İşe giriş tarihinize göre 60 yaşında ve 7000 gün prim şartıyla emekli olursunuz.

Kaynak: TAKVİM