Kredi, kredi karı borcu olan herkesi oldukca yakından ilgilendiriyor. Ev, otomobil, teknolojik ürün alacaklar veya daha küçük miktarlı masraf yapmayı planlayanlar için eleştiri uyarılar geldi. Borcu olanlar ve para biriktirmede zorlananlar ile borcu olmasa da para artırıp yatırım yapamayanların minik adımlarla para toplayarak yatırım yapması mümkün.

Günümüz şartlarında neredeyse herkesin borcu bulunuyor. Kredi, kredi kartı borçları ve banka dışı borçlar arttıkça bireyin yatırım yapma imkanı ortadan kalkıyor. Ancak doğru stratejiler ile yatırım yapılabiliyor. Öncelikle kişinin içinde bulunmuş olduğu durumu çözümleme etmesi gerekiyor. Birçok şahıs artık ev, araba almanın hayal bulunduğunu düşünüyor. Peki maaşlı olarak çalışan kişilerin öncelikle borçlarını kaptım ev veya araba sahibi olması harbiden olası değil mi? Örneğin 500 bin liralık bir ev almak istiyorsunuz o vakit 100 bin lira peşinatı depo etmek için her ay düzenli olarak birikim meydana getirmeye başlamalı ve bu biçimde peşinatı hangi tarihte tamamlayacağınızı hesaplamanız gerekiyor.

Yaptığınız plana sadık kalmış olarak ev hayalinizi gerçekleştirebilirsiniz. Kredi kartı borcundan kurtulmak istiyorsanız: “Maaşımın yüzde 25’ini bu borcu kapatmak için ayıracağım. Kıyafet harcamalarımı yarıya indireceğim ve borcumu dört ayda kapatacağım” benzer biçimde hedefler belirleyerek işinizi kolaylaştırabilirsiniz.

Borcu olan, parasını yönetemeyen, yatırım yapmakta  zorluk çeken veya ev ile araba hayali kurup bir türlü parasını denkleştiremeyenler isterlerse bu hayallerini gerçekleştirebilirler. İyi bir plan ve doğru adımlar ile yatırım yapmak herkes için olası. Kredi, kredi kartı borcu olan ve bu borçların tamamını kapatamayanlar yatırım yapamayacaklarını düşünüyor.

Ancak öncelikle borçların ödenmesine odaklanarak borçları ödenebilir düzeye çekmek ve ondan sonra gereksiz harcamaları belirleyerek tekrar bir gelir- masraf planı yaparak ve bu planı adım adım uygulayarak ilkin borçları temizleyip sonrasında da yatırım yapma noktasına gelerek hayal edilen ev ve arabaya kavuşmak olası. Posta gazetesinden Özlem Denizmen bugünkü köşesini yatırım yapmak isteyen ancak nasıl bir yol izlemesi icap ettiğini bilmeyenlere ayırdı. İşte Denizmen'in önerdiği yol haritası...

Kendine şunu sor ve samimiyetle cevapla: ‘Hayatımdan memnun muyum?’ Cevabın ‘evet mutluyum’ ise ne güzel, aynen devam fakat tereddüt ediyorsan yada ‘hayır’ ise yolunda gitmeyen bir şeyler var ve değişimin vakti geldi anlama gelir. Bir şeyler değişsin istiyorsan bunu başlatacak olan sensin.

Beklemenin, ertelemenin anlamı yok. İste ve karar ver. Hadi gel birlikte hedef oyunu oynayalım. Hem eğlenelim hem hedeflerine ulaşmak için neler yapacağını planla. Kurallar basit: Samimiyetle düşün, ne düşündüğünü söylemekten çekinme, yaz ve uygula. Hazırsan başlıyoruz.

HAYAL ET

Hayatını iyi mi yaşamak istediğini düşün ve listele. Bu listeden bir tane hayalini seç. İşin en zor bölümü bu… Hem gerçekleştirmeye çalışacaksın hem de bunun için gerekli koşulları oluşturmaya… “Ama nasıl olacak, param lazım, şanslı olmak gerek, beyhude umutlara kapılmayayım” deme. Bir yıl içinde gerçekleştirmek istediğin hayalini seçerken kendine güven.

EMİN OL

Listenden seçtiğin o hayali gerçekleştirmeye emin mısın? Hâlâ “Ne imgesel? Böyle şeylerle uğraşılır mı? Boş ver hayali” diyenlerden misin? Şunu hatırla. Hayat olduğun yerde kalmak değil, sürekli gelişip devinimden geçmek, ilerlemektir. Bunun senin için önemini düşün.

HEDEFE DÖNÜŞTÜR

Hayalini kurduğun şey artık hedefin. Ama hedefini belirlerken şu özellikleri taşımasına dikkat et: Net, ölçülebilir, ulaşılabilir, sana müsait, süreli hedefler dercetmek şart!

PLANLA

Diyelim hedefin 500 bin liralık ev sahibi olmak. Bunun için “100 bin lira ev peşinatını, her ay tertipli olarak birikim ve yatırım yaparak Mart 2023’e kadar hazır edeceğim” de. Kredi kartı borcundan kurtulmak istiyorsan şu şekilde bir plan yapabilirsin: “Maaşımın yüzde 25’ini bu borcu kapatmak için ayıracağım. Kıyafet harcamalarımı yarıya indireceğim ve borcumu dört ayda kapatacağım.”

ENGELLERİ KALDIR

Hedefine ulaşmana mani olacak şeyleri ve kişileri belirle. Bunları tek tek yaz. Mesela seni engelleyecek alışkanlıkların olabilir. Hedefine ulaşmak için para biriktirmen ve onu yatırıma dönüştürmen lazım.

Örnek: Sigarayı bırak, ihtiyacın olmayan şeyleri sırf istedin diye alıp boşa para harcamaktan vazgeç. Zor olabilir fakat senin bir hedefin var. Eğer daha ilkin hayal kırıklığına uğradıysan bu, yeni hayaller kurmana ve hedefler belirlemene mani olmasın. Hayat, arabanın dikiz aynasına bakarak geçmez. Ders çıkar ve ilerle.

ALIŞKANLIK

Hayatımızı belirleyen en temel şeylerden biri alışkanlıklarımız. Bırakmak istediğin alışkanlıkların olduğu şeklinde eklemek istediklerin de olabilir. Her gün masraflarını yazmak, her ay ailece bütçe toplantısı yapmak…

HEDEFE KİLİTLEN

Odaklan. Hedefinin resmini çiz, fotoğrafını çek, adını yaz. Sonra da sürekli gözünün önünde olacak bir yere koy. Çalışma masana, buzdolabının üstüne veya bilgisayar ekranına.

BUNLARA DİKKAT!

Hayal hedef oyununu canlandırırken gerçeklerden uzaklaşma.

YANLIŞ YATIRIM: Biriktirirken paran çalışsın. Eş, dost, aile, arkadaş veya web sitesi tavsiyeleri ile paranı tek yere bağlama. Paranı değerlendirmek için bankacının fikrini alıp yatırım sepeti oluştur. Ben buradayım, bana yaz.

PEŞİNAT İÇİN BORÇLANMA: Ev yada araba alacaksın. Hedefe bir an ilkin ulaşmak için heyecanlanıp peşinat için borca girme. Biraz sabır. Peşinatın biriksin sonrasında harekete geç.

GERÇEKÇİ PLAN: Diyelim ki ilk kere şehirlerarası yola çıkacaksın. Haritaya bakmadan hareket edersen, yolu şaşırma, zaman kaybetme ihtimalin var. Yapılan araştırmalar akılcı hedeflerin, ölçülebilir, ulaşılabilir ve gerçekçi olması gerektiğini gösteriyor. Enine boyuna ölç, biç, hesapla.

İRADE: Bu işin zor tarafı. Planını uygulamak için çevrenden destek koşul. Ailenle, seni motive eden arkadaşlarınla hedefini paylaş. Hatta onlar da hedeflerini seninle paylaşsın bu yolda birbirinize destek olun.

VİZYON: Hedefine geldiğinde yaşamının iyi mi değişeceğini de öngörmen gerekiyor. Sihirli sopa yok, aniden her şey değişmeyecek. O nedenle hedeflerin için de iyi bir gösterime haiz olmalısın.

HIZIR GİBİ YETİŞEN PARA

İşlerin planlandığı gibi gitmeme ihtimaline karşı ‘Acil Durum Fonu’ ile işi sağlama al. En azca üç aylık giderlerin kadar parayı biriktir. Örnek: Kira/ev kredisi, çocukların okul masrafları, gıda, ulaşım, faturalar aylık 6.000 TL ise 6.000 x 3 = 18.000 TL acele vaziyet fonu oluşturmalısın. Bu parayı biriktirene kadar bir şeylerden feragat et. Küçük adımlarla, düzenli ve otomatik biriktir. ‘Acil Durum Fonu’nu herkes biriktirmeli. Özellikle çocuk sahibi ve/yada mesken kredisi ödeyenler için mutlaka lüzumlu.