Çalışanlara müjde geldi. Bu 45 meslekte çalışanlara erken emeklilik geliyor. Bu bağlamda Sosyal Güvenlik Kurumu'nun resmi internet sayfası üzerinden mevcut sigortalılık bilgileriniz üzerinden hangi tarihte emekli olabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Ancak ne zaman emekli olabilirim sorgulamalarında alacağınız sonuçlar ile SGK resmi verileri arasında farklılık olabileceğinden, kesin sonuç olmadığına dikkat etmelisiniz.
Erken emekli olabilmek için ise bir çok şart bulunuyor. Bunların en başında ise yaş şartı gelmektedir. Primi dolan ancak yaştan emekli olamayan birçok kişi olduğu gibi, yaşı gelip primi dolmayan binlerce kişi de bulunuyor.
Erken emeklilik yüz binlerce vatandaşın gün aşırı araştırdığı konular arasında yer alıyor. Türkiye'de SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur sistemleri üzerinden aylık ödemeler yapılıyor.
Uzun yıllar üretim ekonomisine katkı sunan vatandaşlar 3 kurumdan biri üzerinden emekli olmak için büyük çaba sarf ediyor. Binlerce vatandaş prim şartını yerine getirip yaş engeline takılırken, binlerce vatandaş ise yaş şartını yerine getirmesine rağmen prim eksiği nedeniyle emekli aylığı alamıyor.
Prim eksiği olan vatandaşlar yıpranma payı, askerlik borçlanması, doğum borçlanması, toplu ödeme ve sigortasız çalıştığı günleri kullanarak erken emekli olmak istiyor. 45 meslekte yıpranma ile erken emeklilik mümkün.
Peki, erken emeklilik şartları neler? Yıpranma hakkı, askerlik borçlanması ve doğum borçlanması kimleri kapsıyor? Sigortasız günler erken emeklilik için sayılır mı? İşte erken emekli olmak için yapılması gerekenler...
YIPRANMA HAKKI NASIL HESAPLANIYOR?
Örneğin yıpranma payı hakkına sahip olan mesleklerde çalışana çalıştıkları her yıl için ilave 90 gün fiili hizmet zammı veriliyorsa, 12 ay çalışan bir personel, 15 ay çalışmış gibi kabul ediliyor.
Buna göre, normalde her yıl emeklilikte 360 gün olarak kabul edilirken, fiili hizmet zammı kapsamındaki mesleklerde her yıl 360 güne ilave olarak 60 ile 180 gün arasında değişen oranlarda prim ödeme gün sayısı ilave ediliyor.
Yani, normal bir işte çalışanın emekliliğinde yılda 360 gün dikkate alınırken, fiili hizmet zammı kapsamındaki işlerde 420 ile 540 gün arasında prim ödeme günü dikkate alınıyor.
YIPRANMA HAKKI KİMLERİ KAPSIYOR?
- Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar 60 - 90 gün
- Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar 60 gün
- Cıva üretimi işleri sanayinde çalışanlar 90 gün
- Çimento fabrikalarında çalışanlar 60 gün
- Kok fabrikalarıyla Termik santrallerde çalışanlar 60 gün
- Alüminyum fabrikalarında çalışanlar 60 gün
- Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar 90 gün
- Döküm fabrikalarında çalışanlar 60 gün
- Asit üretimi yapan yerlerde çalışanlar 90 ile 180 gün
- Madenlerin yer altında çalışanları 180 gün
Radyoaktif ve doğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler radyoiyonizan maddelerle veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları yapılan işler ile yapılan işlerde çalışanlar 90 gün.
Su altında çalışanlar 60 gün.
BELGELEYENLER YIPRANMA HAKKI KULLANABİLİR
Genelgede, çalıştığı işyeri esas faaliyet konusu itibarıyla FHSZ kapsamında olmayan ancak kanunda sayılan ve yıpranmaya tabi işte çalışanlara da kolaylık sağlandı. Örneğin, motorlu piston imalatı yapan bir işyeri normalde FHSZ'ne tabi değil.
Ancak, bu işyerinde dökümhane var ise bu dökümhanede çalışan işçiler, demir-çelik işçilerinde olduğu gibi yılda 90 gün yıpranma hakkından yararlanabilecek. Ancak, bu haktan yararlanabilmek için SGK'ya başvuru yapılması ve durumun belgelendirilmesi gerekiyor.
AZAMİ 26 GÜN BİLDİRİLECE
Yıpranma hakkından yararlananlar için 3 Kasım 2017 tarihinden itibaren SGK'ya bildirge gönderilirken, FHSZ kapsamındaki çalışma süresi bir ay içinde 26 günü aşamayacak.
Başka bir ifadeyle haftada 1 gün tatil kabul edilerek, tatil günleri için FHSZ bildirimi yapılamayacak. Emekli aylığı bağlanmış olanlar hariç olmak üzere, daha önce yanlışlıkla FHSZ kapsamındaki çalışmalar 26 günden fazla bildirilmiş ise bu beyannameler de düzeltilerek işlem yapılacak. FHSZ kapsamındaki günler ile diğer günlerin toplamı ayda 30 günü geçemeyecek.
YIPRANMA HAKKI NEDİR
Yıpranma payı ile çalışma koşulları ağır olan mesleklerden daha çabuk emekli olunması amaçlanıyor. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda "fiili hizmet zammı" olarak geçen yıpranma payı ile çalışma koşullarının ağır olması sebebiyle diğer mesleklere nazaran daha fazla efor sarf edilen ve diğer mesleklerden daha fazla yıpranmaya maruz kalınan işlerde daha çabuk emekli olunması amaçlanıyor
Örneğin yıpranma payı hakkına sahip olan mesleklerde çalışana çalıştıkları her yıl için ilave 90 gün fiili hizmet zammı veriliyorsa, 12 ay çalışan bir personel, 15 ay çalışmış gibi kabul ediliyor.
Buna göre, normalde her yıl emeklilikte 360 gün olarak kabul edilirken, fiili hizmet zammı kapsamındaki mesleklerde her yıl 360 güne ilave olarak 60 ile 180 gün arasında değişen oranlarda prim ödeme gün sayısı ilave ediliyor.
Yani, normal bir işte çalışanın emekliliğinde yılda 360 gün dikkate alınırken, fiili hizmet zammı kapsamındaki işlerde 420 ile 540 gün arasında prim ödeme günü dikkate alınıyor..