Vatandaşlarımızın bütçelerini iyileştirecek güzel haberler gelmeye devam ederken, vatandaşların en merak ettiği konuları sizler için derledik. Kimler malul sayılır? Malullük maaşı hangi durumlarda kesintiye uğrar? Malullük müracaatı için hangi belgeler gereklidir? Malullük maaşı başvurusu nereye yapılır? Yıpranma hakkı kimleri kapsıyor, kimler bu hakka başvuruda bulunabilir? Yıpranma hakkı hesaplaması nasıl yapılır? Bu ve benzeri sorularınızın cevapları haberimizin devamındadır…
Yıpranma Hakkı Nedir? Yıpranma Hakkı Nasıl Hesaplanır?
Belli mesleklerde faaliyet gösteren kişiler, çalışmalarına 10 yıl devam ettikten sonra yıpranma hakkına sahip olabiliyorlar. Peki hangi meslekler yıpranma hakkı kapsamındadır?
- Kurşun ve arsenik işleri
- Parfüyonist
- Eczane teknikeri
- Radyoloji teknikeri
- Diyaliz teknikeri
- Ağız ve diş sağlığı teknikeri
- Tıbbi laboratuvar
- Anestezi teknikeri
- Cam fabrika atölyeleri
- Cıva üretimi işleri sanayii
- Çimento fabrikaları
- Kok fabrikaları ile termik santraller
- Alüminyum fabrikaları
- Demir çelik ve döküm fabrikaları
- Sağlık fizikçisi
- Odyolog
- Fizyoterapist
- Toplum sağlığı teknisyeni
- Hemşire
- Hastabakıcı hemşireler
- Ebeler
- Eczacı
- TBMM yasama organı üyeleri
- Ceza infaz kurumunda çalışanlar
- Cumhurbaşkanlığı yardımcıları
- Bakanlar
- Su altında çalışmayı gerektiren işler
- Basın ile gazetecilik mesleğinde çalışanlar
- İtfaiye ve yangın söndürme işlerinde çalışanlar
Erken emeklilik haklarına sahip olabilirler.
Yıpranma hakkı nasıl hesaplanıyor?
Yıpranma payına sahip olan meslekleri sıraladık. Bu meslek grubunda olan çalışanlar, çalışmış oldukları her yıl için ilâve olarak 90 gün fiili hizmet veriyor ise 12 ay çalışmış bir personel 15 ay çalışmış olarak kabul edilir. Emeklilik için her yıl 360 gün olarak kabul ediliyor olsa da bahsi geçen meslekler için 360 güne ilâve olarak 60 ile 180 gün arasında bir prim günü daha eklenir.
Malul Nedir? Kimler Malul Sayılır? Malullük Maaşı için Koşullar Nelerdir?
Malul, mesleği devam sürecinde çalışma gücünün bir kısmını veya tamamını kaybetmiş kişiye denir. Malul sayılabilecek kişiler;
- Çalışmakta olan SGK’lıların, iş kazası yahut meslek hastalığı gibi nedenlerden ötürü kazanma gücünün en az yüzde 60’ını,
- Kamu görevlisi kapsamındaki SGK’lıların, çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmesi neticesinde bu kişiler malulen emekli sayılırlar.
Malulen emekli olmak ve maaş haklarından yararlanmak için kaybettikleri yüzde 60 çalışma gücünün Sağlık Kurulu tarafından kontolü ve onayı gerekir.
Malul Maaşı için gerekli koşullar nelerdir?
- Sağlık Kurulu tarafından onay verilmesi için gereken bir takım koşullar vardır. Bunlar;
- Kişinin minimum 10 yıldır sigortalı olması,
- Toplamda 1800 gün uzun vadeli sigorta kolları priminin ödenmiş olması
- Malul olduğu için SGK’lı olarak çalıştığı işten ayrılmak zorunda kalması
- Prim borcunun olmaması
- Sağlık Kuruluna yazılı bir dilekçe ile başvurmuş olması gerekir.
Malullük Maaşı Başvurusu Nereye Yapılır?
Çalışma gücünden yoksun kalınması durumunda, malullük hakkından yararlanabilmek için Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne yahut Sosyal Güvenlik Merkezine başvuruda bulunulması gerekir. Başvuru yazılı olarak yapılmalıdır.
Başvurunuzun ardından görevliler, sağlık kurumlarına malul kişinin sevkini yapmalıdır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda rapor incelenir ve malul kişinin bu şartları taşıyıp taşımadığı kontrol edilir.
Malul Maaşı için Hangi Belgeler Gereklidir?
4A ile 4B’li sigortalılar için müracaat koşulları; Beyan taahhüt ve tahsis talep belgesi, SGK’lının işten ayrılış bildirgesidir. 4C’li sigortalılar için ise; Sağlık kurul raporu, emekliye ayrılmaya sevk onayı, açıkta bulunanların şahsen, görevde bulunanlar için ise kurum aracılığı ile başvurusu gerekmektedir.
Malullük Maaşının Kesildiği Durumlar?
Maluliyeti nedeni ile işinden ayrılıp malul maaşı alan kimseler, yabancı ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlarlar ya da yapılan kontroller neticesinde maluliyet hallerinin ortadan kalktığı tespit edilir ise maaşları kesilecektir.