EYT tüm çalışanların hayatı için oldukça önemli bir yere sahip oluyor. Prim gün süreleri ile beraber sigortalı çalışma süresi her ne kadar yerine gelmiş olsa bile yaşlardan dolayı emekli olamayan vatandaşlar emekli olarak aylık almak için hak kazanamıyor.
Bunun gibi yüz binlerce vatandaşın mağdur olması karşısında başta sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere birçok siyasi kanatlar da konu hakkında açıklamalarına devam ediyor. EYT ile ilgili yapılması beklenen düzenleme ne zaman ve nasıl gelecek, gelirse kimleri kapsayacak çok merak ediliyor. Gelen düzenleme ile beraber emeklilikte yaşa takılanlar için birçok farklı rahatlık gelecek olması bekleniyor.
EYT ile beraber 50 ve 52 yaşlarında erken olmak mümkün olacak. 1 Ekim 2020 tarihi itibari ile çalışma süresine başlayan ve tam 65 günlük tatil süresi sona eren meclis açılmasından dolayı EYT ile ilgili merak edilenler gündemde olacak diye bekleniyor. Genel anlamda muhalefet partilerin de EYT ile yüz yüze olan vatandaşlar için yaptıkları açıklamalar ile ne tür çalışmalar olacak diye büyük bir merak ile araştırmalar devam ediyor.
Meclisin açıldığı günden bu yana kadar tüm EYT vatandaşları çok umutlandı ve bir gelişme olsun diye bekliyor. Emeklilikte yaşa takılanlar için 2021 gündeminde haklarını almak için yeni bir açıklama gelmesi de bekleniyor. Her ne kadar şuan gidişat üzerinde bir değişiklik yer almıyor olsa bile bireylere özel bir şekilde değişecek olduğuna dair haberler geliyor. Bu kapsam içerisinde AKP geçtiğimiz günlerde meclise sunmuş olduğu 25 yaşın altındaki ve 50 yaşın üstündeki vatandaşlar için teklif düzenlemelerinin iş bulma kısmının kolay olacağını Arslan açıkladı. Açıklaması sırasında " primleri ve sigortalı çalışma süresi dolan fakat yaş bekleyen vatandaşlar olduğunu - işsizlik ödeneklerinin de verilmediği - bunlar için düşüncelerin konuşulması gerektiği " noktalarına değindi. Peki EYT için son durum ne?
EYT’li milyonlarca vatandaş için güzel bir haber…
AKP tarafından geçtiğimiz günler içerisinde meclise sunmuş olduğu 25 yaşın altında ve 50 yaşın üstünde olan vatandaşlar için teklif için EYT’li kesimlerin iş bulma konusunda zorluk çektikleri ve bunu kolay hale getirmek gerektiği aktarıldı. Arslan sadece EYT için değil bir yandan da kıdem konusu konusunda iş veren ile işçiler arasında mutabakat sağlanması adına net bir süre verilmemiş olduğu – konunun sadece ekim ayından sonra gündemde yer alacak olduğunun aktarılması dile getirildi. Kıdem kazanılmış olan haklar için korunması ile bu model de tartışmak için hazır olduğunu aktaran Arslan bir yandan da; ‘’ arabuluculuk konusunda olduğu gibi iş verenler ile de kıdem tazminat mevzuatlarının yanı sıra yanında bulunmaya devam ederek kıdem tazminat ödemelerini yapmadan işçilerden kurtulmak için yöntemlerin yer aldığı – kazanılan hakları korumak için mevcut sistem içerisinde yer alan eksiklerin giderilmesinin talep ediliyor olduğunu ‘’ aktardı.
Bir yandan da asgari ücret tespit komisyon yapısının normale göre daha demokratik – daha çoğulcu bir yapıda – daha çok katılımlı ve işçilerin haklarını daha iyi koruyan bir yapısının olması gerektiğini aktardı. TÜRK – İŞ tarafından geçen senelerden daha önce gelen asgari ücret hedef belirlemesi ile asgari ücret pazarlıklarının zora girdiğini aktarırken ‘’ geçen sene eğer masada yer almış olsalardı asgari ücretlerin daha yüksek olma ihtimallerini düşündüğünü ‘’ aktardı.
Pandemi meslek hastalığı olarak nitelendirilsin…
Pandemiden dolayı hasta olan vatandaşların da artık bu süreçlerde hasta sayılması gerektiğini dile getirirken; ‘’ konu hakkında uygun bir yasal düzenleme olmasa bile yargıdan gelen karar ile değişme ihtimallerinin olduğu ‘’ aktarıldı. Geçmiş dönemlerde dolmuş şoförünün de domuz gribi dönemlerinde domuz gribine yakalandığını ve bu yüzden ölmesinin ardından böyle bir karar alındığını hatırlatarak; ‘’ huzur evlerinin ve rehabilitasyon merkezlerinin yer aldığını – buna benzere yerler içerişinde dışarı çıkma yasağı geldiğini – iş yerine gittikten sonra 8 saat çalıştıktan sonra yine orada dinlenme haklarının olmadığını aynı iş yerinde mesaiye devam edildiğini – kurum dışına çıkma haklarının olmadığı – işçinin yine virüsü de iş yerinde almış olduğunun belli olduğunu ve iş kazası olarak sayılması gerektiğini ‘’ dile getirdi.
Bugün EYT gelse kimler emekli olacak?
EYT bekleyen vatandaşların en büyük ortak sorunları sigortalı çalışma ve prim gün ödeme şartlarını yerine getirseler bile işe girmelerinin ardından kendileri için vaat edilenlerde değişiklik olmasıdır. 1999 yılından daha sonra işe girmiş vatandaşları derinden etkileyen durum karşısında vatandaşların emekli olmak için yeni bir yaşa gelmesi gerekiyor.
SGK mevzuat kapsamına göre olan durumlarda prim gün ödemesi ile beraber yaş şartlarından tam ikisini tamamlamış olan EYT vatandaşları için de yaşlardan eski sistemlere göre olması talep ediliyor. Eğer beklenen düzenleme gelirse de vatandaşlar kendi işe girdikleri süreçlerde olan prim – gün ödeme şartlarına göre uygun yaş şartında emekli olacaklar. Düzenleme eğer olur da bugün uygulama hayata girerse kimleri kapsayacak olduğu da bir hayli merak ediliyor.
Vatandaşların işe başlama süreleri için kendilerinden kadınların 20, erkeklerin de 25 yıl boyunca sigortalı olarak çalışmalarının yanı sıra 5000 prim gün ödeme şartlarının yerine getirilmesi isteniyor. Bir yandan da bu formülün sadece 1999 tarihinden itibaren düzenlenerek hayata geçenler için kapsama olacak.
EYT sürpriz model Finlandiya modeli mi olacak?
EYT vatandaşlar tekrar emekli olmak için kendilerinden talep edilen yaş – prim gün ödeme ve sigortalı çalışma şartlarından ikisini yerine getiriyor. SGK kapsamına göre yaş şartı hariç her şeyi yerine getiren kişiler kendilerine vaat edilen durumların değişmesinden dolayı emekli olmak için hakları elde edemiyor.
Siyasi gündem içerisinde geçilen yıllar içerisinde en çok konu üzerinde durulan durumlardan bir tanesinin de EYT olduğunu aktarırken şu an çözümler için farklı modeller geldiğini de aktarıyor. 2018 ve 2019 yılı içerisinde sıklık ile gündemde yerini alan Finlandiya modeli yine görüşülecek mi merak ediliyor. Prim ve gün şartlarını yerine getiren vatandaşlar; yaş şartlarını yerine getiremeseler bile emekli olmak için hak kazanacaklar. Her eksik olan yıl için de eksik maaş alınacak. Her ne kadar çok uzun bir süre boyunca görüşülen bir konu olsa bile yine de hükümet kanadından hala resmi bir açıklama da gelmedi.
50 ve 52 yaşında emeklilik
SGK düzenleme kapsamı ile beraber belirli tarihten önce iş hayatına girenlerin SGK başlangıç tarihlerine göre askerlik ve doğum borçlanması yapması ile beraber 50 ve 52 yaşında emekli olma hakları veriliyor.
Kadınlarda sigorta başlangıç tarihine göre emeklilik hakları
- 9 Eylül 1981-23 Mayıs 1984 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 40 yaş ve 5000 prim
- 24 Mayıs 1984-23 Mayıs 1985 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 41 yaş ve 5000 prim
- 24 Mayıs 1985-23 Mayıs 1986 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 42 yaş ve 5075 prim
- 24 Mayıs 1986-23 Mayıs 1987 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 43 yaş ve 5150 prim
- 24 Mayıs 1988-23 Mayıs 1989 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 44 yaş ve 5225 prim
- 24 Mayıs 1989-23 Mayıs 1990 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen 45 yaş ve 5300 prim
- 24 Mayıs 1989-23 Mayıs 1990 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 46 yaş ve 5375 prim
- 24 Mayıs 1990-23 Mayıs 1991 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 47 yaş ve 5450 prim
- 9 Eylül 1981-23 Mayıs 1984 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 48 yaş ve 5525 prim
- 24 Mayıs 1992-23 Mayıs 1993 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 49 yaş ve 5600 prim
- 24 Mayıs 1993-23 Mayıs 1994 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 50 yaş ve 5675 prim
- 24 Mayıs 1994-23 Mayıs 1995 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 51 yaş ve 5750 prim
- 24 Mayıs 1995-23 Mayıs 1996 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 52 yaş ve 5825 prim
- 24 Mayıs 1996-23 Mayıs 1997 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 53 yaş ve 5900 prim
- 24 Mayıs 1997-23 Mayıs 1998 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 54 yaş ve 5975 prim
- 24 Mayıs 1998-23 Mayıs 1999 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 55 yaş ve 5975 prim
- 24 Mayıs 1999-8 Eylül 1999 tarihleri arasında 20 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 56 yaş ve 5975 prim
- 9 Eylül 1999-30 Nisan 2008 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 58 yaş ve 7000 prim
- 1 Mayıs 2008-2035'e kadar 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 58 yaş ve 7200 prim
Erkeklerde sigortalı olma sürelerine göre emekli olma zamanları
- 9 Eylül 1976-23 Mayıs 1979 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 44 yaş ve 5000 prim
- 24 Mayıs 1976-23 Ekim 1980 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 45 yaş ve 5000 prim
- 24 Ekim 1980-23 Mayıs 1982 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 46 yaş ve 5075 prim
- 24 Mayıs 1982-23 Ekim 1983 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 47 yaş ve 5150 prim
- 24 Ekim 1983-23 Mayıs 1985 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 48 yaş ve 5225 prim
- 24 Mayıs 1985-23 Ekim 1986 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 49 yaş ve 5300 prim
- 24 Ekim 1986-23 Mayıs 1988 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 50 yaş ve 5375 prim
- 24 Mayıs 1988-23 Ekim 1989 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 51 yaş ve 5450 prim
- 24 Ekim 1989-23 Mayıs 1991 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 52 yaş ve 5525 prim
- 24 Mayıs 1991-23 Ekim 1992 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 53 yaş ve 5600 prim
- 24 Ekim 1992-23 Mayıs 1994 tarihleri arasında25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 54 yaş ve 5675 prim
- 24 Mayıs 1994-23 Mayıs 1994 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 55 yaş ve 5750 prim
- 24 Ekim 1995-23 Mayıs 1997 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 56 yaş ve 5825 prim
- 24 Mayıs 1997-23 Ekim 1998 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 57 yaş ve 5900 prim
- 24 Ekim 1998- 8 Eylül 1999 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 58 yaş ve 5975 prim
- 24 Ekim 1999-30 Nisan 2008 tarihleri arasında 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 60 yaş ve 7000 prim
- 1 Mayıs 2008- 2035'e kadar olanlar 25 yıllık hizmet süresi tamamlanmış olanlardan istenen, 60 yaş ve 7200 prim şartları aranır.
Nutuk.com.tr