Çalışanlar erken yaşta emekli olma hayali kurarken EYT’den sonra yeni adımlar beklenmeye başlandı. Özellikle erken emeklilik isteyen vatandaşların son zamanlarda en fazla araştırdığı konu doğum borçlanması, yurtdışı ve askerlik borçlanması ile kısmı ve malulen emeklilik oldu. Çalışanların şartları doğrultusunda yararlanabileceği farklı yollarla erken emeklilik kapısı açıldı. Peki, erken emeklilik yöntemleri neler? Erken emeklilik nasıl yapılır? Kimler erken emeklilikten yararlanabilir? Erken emeklilik şartları neler? İşte erken emeklilik için gerekenler…
EYT İLE YAŞ ŞARTI OLMADAN EMEKLİLİK
Ülkemizde 9 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi yapılan çalışanlar için önemli bir adım atıldı. EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) yasasının yürürlüğe girmesiyle beraber şartları taşıyan kadın ve erkek çalışanlar emeklilik hayatına kavuştu. Erkeklerde 25 yıl, kadınlarda ise 20 yıl olan hizmet süresiyle birlikte belirli bir yaş ve prim şartına ulaşma durumu EYT kapsamındakiler için değiştirildi. Yaş şartı olmadan EYT ile emekli olan milyonlarca vatandaştan sonra EYT’den yararlanamayanlar için de yeni erken emeklilik formülleri açıklandı.
KADINLARA PRİM AVANTAJI
Kadın çalışanlar için ayrıca emeklilik sisteminde bazı avantajlar mevcut. Bunlardan birisi olan doğum borçlanmasını kullanan kadınlar 6 yıla kadar erken emekli olma hakkından yararlanabiliyor. 1 çocuğu olan kadınlar 720 gün, yani 2 yıl, 2 çocuğu olan kadınlar 1440 gün primle, yani 4 yıl ve 3 çocuğu olan kadın çalışanlar 2160 gün primle, yani 6 yıl daha erken emekli olma şansını değerlendirebiliyor. Yaş şartını tamamlayan, ancak primi eksik olan kadın çalışanlar böylelikle erken emekli olma hakkını elde edebiliyor.
ASKERLİK BORÇLANMASIYLA ERKEN EMEKLİLİK
Erkek çalışanlar için askerlik borçlanması erken emeklilikte önemli bir rol oynuyor. Askerlikte geçirilen süre ile sigorta başlangıç tarihi öne çekiliyor. Bunun için askerliğin sigorta başlangıç tarihinden sonra yapılmış olması gerekiyor. Primi eksik olan erkek çalışanlar bu yolla erken emeklilik için başvuru yapabiliyor.
YURTDIŞI BORÇLANMASIYLA ERKEN EMEKLİLİK
Türk vatandaşı olan ve yurtdışında çalışanlar için emeklilik sisteminde bazı ayrıcalıklar bulunuyor. 18 yaşını doldurduktan sonra yurtdışında geçen süreler ülkemizdeki emeklilik prim günlerinde hesaplanabiliyor. Uzun süre yurtdışında çalışmış ve yaşamış vatandaşlar bu yöntemi değerlendirerek erken emekli olabiliyor.
MALULEN VE KISMİ EMEKLİLİK
Kısmi emeklilik için 3600 gün, yani 10 yıl prim ödemesi yapmış vatandaşlar yaş şartını da doldurduktan sonra başvuru yapabiliyor. Malulen emeklilik içinse yüzde 60 ve üstünde iş göremezlik – engelli raporu gerekiyor. Bu durumda herhangi bir prim şartı olmadan emeklilik fırsatından yararlanılabiliyor.
8 YIL ERKEN EMEKLİLİK
Bağ-Kur (4B) kapsamında emeklilik bekleyen ve 4 Ekim 2000 tarihinden önce çalışmaya başlayan vatandaşlar 8 yıl erken emekli olabiliyor. Şirket ortaklığı veya vergi kaydı olan esnaflar sigorta tarihini 22 Mart 1985’e kadar geriye çekme hakkından faydalanabiliyor. Böylelikle SGK’ya erken emeklilik için başvuru yapılabiliyor.